Świerzb uszny wywołują pasożytnicze roztocza, otodectes cynoyis– bytują na powierzchni skóry i w kanale słuchowym. Choroba u psów i kotów występuje powszechnie, przy czym najczęściej chorują kocięta, dlatego warto zadbać o profilaktykę zwierząt. Chociaż jest to choroba stosunkowo łagodna, nieleczona może prowadzić do poważnych uszkodzeń ucha i utraty słuchu. Zwykle w przebiegu choroby w kanałach słuchowych pojawia się ciemno brązowy, woskowy lub strupiejący wysięk. W bardziej zaawansowanych przypadkach kiedy rozwinęło się wtórne bakteryjne zapalenie przewodu słuchowego, wydzielina staje się ropna. Zwykle występuje intensywny świąd uszu, co skutkuje samookaleczeniem. Zwierzak może intensywnie trząść głową, co w konsekwencji może doprowadzić do powstania krwiaka ucha – sytuacja ta najczęściej ma miejsce u psów.

Objawy, z którymi najczęściej zgłaszają się właściciele:

• świąd
• zaczerwienienie kanału słuchowego
• rany w okolicy ucha
• wypływ z ucha
• pogorszenie słuchu
• przekręcanie głowy i potrząsanie nią

Rozpoznanie choroby

Występowanie świądu ucha nie jest charakterystyczne tylko dla świerzbowca, dlatego zawsze musi być różnicowane z innymi chorobami kanału słuchowego. Rozpoznanie jest dość proste. Opiera się na otoskopii bezpośredniej, czyli badaniu ucha otoskopem oraz oglądaniu wydzieliny pobranej z kanału słuchowego pod mikroskopem. W badaniu otoskopowym zawsze należy ocenić wygląd błony bębenkowej.
Z pobranego materiału zawsze wykonujemy dwa rodzaje preparatów. Bezpośredni do uwidocznienia pasożytów oraz rozmaz cytologiczny, do oceny komórek występujących w uchu.
Zakażenie może mieć charakter mieszany, kiedy zapalenie jest mocno zaawansowane i powikłane zakażeniem bakteryjnym.

Leczenie świerzbowca

Choroba bardzo łatwo przenosi się między zwierzętami, dorosłe mogą chorować bez objawowo, przez to pasożyt szybciej roznosi się w otoczeniu. Leczenie polega na oczyszczaniu kanału słuchowego z kruszywa komórkowego oraz podaniu leków przeciwpasożytniczych. Droga podania leków jest różna, leki podawane bezpośrednio do kanału słuchowego, leki stosowane ogólnie- rodzaj podawanych środków zależy od zaawansowania stanu chorobowego. Leczeniu podlegają zakażone zwierzęta i wszystkie osobniki które mają z nimi kontakt.
Część preparatów podawanych naszym pupilom na pchły/kleszcze działa też na świerzbowce, warto dopytać swojego lekarza. Profilaktyka jest ważna zwłaszcza u zwierząt przebywających w dużych skupiskach lub u kotów wychodzących.

Piśmiennictwo:
„Dermatologia małych zwierząt” K.A. Hnilica
„5 minut konsultacji weterynaryjnej” L.P. Tilley, F.W.K. Smith jr